Τα όργανα τώρα αρχίζουν

Ψηφίστηκε επί της αρχής το νομοσχέδιο για τα ΑΕΙ ύστερα από προσθήκη της Ν.Δ. στο μπλοκ της συναίνεσης (ΠΑΣΟΚ, ΛΑΟΣ, ΔΗΣΥ). Ουσιαστικά υπήρξε αναγκαστι­κή συναίνεση των δύο μεγάλων κομμά­των μπροστά στον κίνδυνο να υπάρξει εικόνα μπάχαλου και πολυδιάσπασης στο εσωτερικό τους, δεδομένου ότι από τις προηγούμενες ημέρες βουλευτές της Ν.Δ. είχαν εκδηλώσει τη βούληση να ψηφίσουν το νομοσχέδιο, ενώ βου­λευτές του ΠΑΣΟΚ προσανατολίζονταν στο να το καταψηφίσουν αν δεν υπήρ­χαν οι αλλαγές που ζητούσαν. Μπροστά στον κίνδυνο να μετρήσουν διαρροές σε περίπτωση ονομαστικής ψηφοφορί­ας κυβέρνηση και Ν.Δ. «τα βρήκαν» στο θέμα του ασύλου (που εδώ που τα λέμε το ΠΑΣΟΚ δεν είχε και καμιά «κόκκινη γραμμή») και της εκλογής του πρύτανη από την πανεπιστημιακή κοινότητα.

Στο μεταξύ τη μορφή δίπολου πήρε η συζήτηση στη Βουλή. Από τη μια αυτοί που υπερασπίζονται κριτικά τα δημόσια πανεπιστήμια, από την άλλη όσοι προ­τάσσουν τις παθογένειες των ΑΕΙ υπο­βαθμίζοντας το.......

έργο που παράγουν.

Αυτή η νέα σύγκρουση, αφενός πο­λώνει και διχάζει άλλη μια φορά την κοινωνία και εμποδίζει μια επωφελή και ψύχραιμη διάγνωση των προβλη­μάτων που αντιμετωπίζουν τα ελληνικά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, αφε­τέρου υποκρύπτει μια άλλη, πολύ πιο ισχυρή ιδεολογική αντίθεση:

♦ από τη μια οι... μαγεμένοι από τη νε­οφιλελεύθερη αντίληψη για την εκπαί­δευση, που κλείνουν το μάτι στους και­νούργιους «μοντέρνους κανόνες αγο­ράς»,

♦ από την άλλη εκείνοι που διακηρύσ­σουν ένα δημοκρατικό ανοιχτό πανεπι­στήμιο με κοινωνικό προσανατολισμό.

Η κυβέρνηση κινήθηκε χωρίς μα­κροπρόθεσμο στρατηγικό πλάνο, χω­ρίς διαβουλεύσεις και συνθέσεις, επιχειρώντας κυρίως να αμβλύνει τις αντιδράσεις σύσσωμης της ακαδημα­ϊκής κοινότητας, η οποία διαμαρτύρε­ται σε όλους τους τόνους, όπως επίσης και της αξιωματικής αντιπολίτευσης η οποία διαφωνεί «στα σημεία».

Θερμός συμπαραστάτης σε αυτήν την προσπάθεια στάθηκε καθ’  όλη τη διάρκεια της συζήτησης στην ολομέ­λεια ο ΛΑΟΣ, ενώ αίσθηση προκάλε­σαν τόσο οι παρεμβάσεις από μεριάς ΚΚΕ, που κάλεσε σε πολιτική «ανυπα­κοή» την πανεπιστημιακή κοινότητα, όσο και του ΣΥΡΙΖΑ, που κατέθεσε έν­σταση για αντισυνταγματικότητα του νομοσχεδίου.

Τη Δευτέρα έγινε στο Λαύριο η έκτα­κτη Σύνοδος των Πρυτάνεων, η οποία σε ομόφωνο ψήφισμά  της ζήτησε από τη Βουλή «να μην ψηφίσει το νομοσχέ­διο όπως έχει και να προασπίσει το κα­τοχυρωμένο από το Σύνταγμα δημόσιο και αυτοδιοικούμενο πανεπιστήμιο». Οι πρυτάνεις κάνουν λόγο για «έλλει­ψη έγκαιρης και υπεύθυνης ενημέρω­σης», ενώ πολλοί υποστηρίζουν πως για τις όποιες αλλαγές ή τροποποιήσεις ενημερώνονται από διαρροές στο Δια-δίκτυο.

Παράλληλα υπογραμμίζουν πως οι προτάσεις της Συνόδου των Πρυτάνε­ων, των πανεπιστημίων και των εκπρο­σώπων της ακαδημαϊκής κοινότητας «αγνοήθηκαν συστηματικά, όταν δεν λοιδορήθηκαν».

Παρά τις εκκλήσεις όμως δεν υπήρξε τελική συμφωνία για απεργιακές κινη­τοποιήσεις, λόγω και του ετερόκλητου της σύνθεσης της Συνόδου, ωστόσο δεν αποκλείεται να υπάρξουν μελλοντικές αποφάσεις.

Την ίδια μέρα διεξήχθη και έκτακτη Σύγκλητος του ΕΜΠ, που μας ενημε­ρώνει για την περαιτέρω μείωση του προϋπολογισμού του ιδρύματος: «χα­ρακτηριστικό δείγμα γραφής για το πα­νεπιστήμιο που οραματίζεται η κυβέρ­νηση».

Η Σύγκλητος θα επαναληφθεί αύ­ριο για να συζητήσει τυχόν κλείσιμο της σχολής, έπειτα και από τις πιέσεις φοιτητών. Το ενδεχόμενο αυτό φαντά­ζει ακόμη πιο πιθανό μετά την αλλαγή στο νομοσχέδιο σχετικά με τα πενταε­τή προγράμματα σπουδών που δεν θα αναγνωρίζονται –  όπως είχε διαφανεί –  ως Μaster.

Σειρά στις συνεδριάσεις παίρνουν η Σύγκλητος του Καποδιστριακού, αλλά και οι Σύγκλητοι πολλών άλλων σχο­λών. Στο ίδιο μήκος κύματος η Σύνο­δος των Προέδρων των ΤΕΙ, αλλά και το συνδικαλιστικό όργανο των καθηγητών (ΠΟΣΔΕΠ), που αντιτίθεται στο νομο­σχέδιο και δεν αποκλείει κινητοποιή­σεις. Σε αέναη αναζήτηση... συναίνεσης, το υπουργείο Παιδείας προχώρησε σε μια σειρά «τεχνικές» αλλαγές στο νο­μοσχέδιο, οι οποίες δεν τροποποιούν τον νεοφιλελεύθερο πυρήνα του, χω­ρίς όμως να βρίσκει θετική ανταπόκρι­ση.

1. Συνεχίζεται η, έστω και κουτσου­ρεμένη από τη Ν.Δ., δωρεάν δια­νομή συγγραμμάτων, ενώ επεκτείνε­ται ο ορισμός τους ώστε να συμπερι­ληφθούν σε αυτά και τα ηλεκτρονικά βιβλία. Όσον αφορά τα νέα Συμβού­λια των ΑΕΙ, αλλάζει η σύνθεση, καθώς «προσέφεραν» στα μέλη ΔΕΠ ένα ακό­μη μέλος (8 συνολικά), ενώ αφαιρείται ένας  manager  (6 στο σύνολο)!

2. Οι πρυτανικές αρχές θα συνεχί­σουν να ασκούν κανονικά τα κα­θήκοντά  τους - προς το παρόν - έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία εκλο­γής των νέων οργάνων, μολονότι προ­στέθηκε αναδιάρθρωση των αρμοδι­οτήτων μεταξύ Συγκλήτου, πρύτανη και Συμβουλίου, μιας και η Σύγκλητος πλέον ασκεί όλες τις ακαδημαϊκές αρ­μοδιότητες. Μια ρύθμιση που είχε ξε­σηκώσει πλήθος αντιδράσεων τελικά μένει ως έχει, αφού η σχολή θα εξα­κολουθήσει να αποτελεί τη βασική διοικητική και ακαδημαϊκή μονάδα, ενώ το τμήμα «βασική εκπαιδευτική μονάδα».

3. Στις επταμελείς επιτροπές κρίσης των διδασκόντων θα πρέπει να συμμετέχει τουλάχιστον ένας καθηγη­τής από πανεπιστήμιο του εξωτερικού «με τη χρήση όλων των διαθέσιμων ηλεκτρονικών μέσων επικοινωνίας». Στα της αξιολόγησης θα οριστεί Διε­θνής Επιτροπή που θα κρίνει την εφαρ­μογή του νόμου σε τέσσερα χρόνια. Τέ­λος, δίνεται η δυνατότητα συνεργασίας των ΤΕΙ με ερευνητικά κέντρα του εξω­τερικού.

Φοιτητικός αναβρασμός

Από την πλευρά των φοιτητικών πα­ρατάξεων, η Αριστερή Ενότητα (ΣΥΡΙ­ΖΑ) και τα ΕΑΑΚ (εξωκοινοβουλευτική Αριστερά), που αποτέλεσαν τον πυρή­να του φοιτητικού κινήματος του 2007, έχουν ήδη αποφασίσει κινητοποιή­σεις. Στο ίδιο κλίμα θα κινηθεί και η Πανσπουδαστική (ΚΚΕ), ενώ στον χορό των αντιδράσεων φαίνεται πως θα ακο­λουθήσει και η ΠΑΣΠ (ΠΑΣΟΚ) - αν και δεν αποτελεί ενιαία οντότητα λόγω συ­γκρούσεων στο εσωτερικό της  – καθώς ήδη πριν από το καλοκαίρι απειλούσε με κινητοποιήσεις.

Η ΔΑΠ (Ν.Δ.), τέλος, πιθανότατα θα κινηθεί «παραδοσιακά» και σε χαμη­λούς αντιπολιτευτικούς τόνους, χωρίς ωστόσο να αποκλείονται και πιο δυνα­μικά βήματα, αν αυτά κριθεί ότι μπο­ρούν να φέρουν θετικά συνδικαλιστικά αποτελέσματα.

Πορείες και συγκεντρώσεις διαμαρ­τυρίας τις ημέρες συζήτησης του νο­μοσχεδίου διοργάνωσαν το ΚΚΕ, ο ΣΥ­ΡΙΖΑ και φοιτητικοί σύλλογοι της Αθή­νας. Η βαρυχειμωνιά στην Παιδεία ήδη άρχισε.