Καύσωνας: Το πιο θανατηφόρο ακραίο καιρικό φαινόμενο

Ο καύσωνας είναι πιο θανατηφόρος ακόμα και από τον πιο καταστροφικό τυφώνα, χιονοθύελλα ή ανεμοστρόβιλο – αλλά εμείς δεν το έχουμε... συνειδητοποιήσει ακόμη, σύμφωνα με μία νέα έκθεση.

Ο δρ Ρίτσαρντ Κέλλερ, αναπληρωτής καθηγητής Ιστορίας της Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Ουϊσκώνσιν-Μάντισον, ανέλυσε το κύμα καύσωνα που έπληξε το 2003 την Ευρώπη, κοστίζοντας τη ζωή σχεδόν 70.000 ανθρώπων.Όπως ανακάλυψε, το υψηλό βαρομετρικό που έπληττε την Γηραιά Ήπειρο επί τρεις συνεχόμενες εβδομάδες του Αυγούστου εκείνης της χρονιάς, οδήγησε στις υψηλότερες θερμοκρασίες των 500 τελευταίων ετών.

Ήταν τόση η ζέστη που επικράτησε, ώστε έλιωσαν ηλεκτρικά καλώδια, υγροποιήθηκαν μουσειακά εκθέματα, η ψύξη των πυρηνικών αντιδραστήρων γινόταν με τρομακτική δυσκολία και σε πολλές λειτουργίες έπαψαν να λειτουργούν ακόμα και οι αντλίες νερού.

Η Γαλλία χτυπήθηκε ιδιαιτέρως σκληρά από εκείνο τον καύσωνα, με τις θερμοκρασίες να μην κατεβαίνουν κάτω από 37,7 βαθμούς Κελσίου επί επτά μερόνυχτα – και 14.802 ανθρώπους μόνο στο Παρίσι να υποκύπτουν τελικά σε αυτές.

«Με βάση τη θνησιμότητα, ήταν η χειρότερη φυσική καταστροφή στην σύγχρονη ιστορία της Γαλλίας», δήλωσε ο δρ Κέλλερ.

Ο τυφώνας Κατρίνα

Για λόγους σύγκρισης, ο δρ Κέλλερ ανέλυσε και τις επιδράσεις του τυφώνα Κατρίνα, ο οποίος έπληξε μία διετία αργότερα τη Νέα Ορλεάνη και τον Κόλπο του Μεξικού.

Οι πλημμύρες που προκάλεσε ο τυφώνας Κατρίνα το 2005 – και οι οποίες «μαγνήτισαν» τα παγκόσμια μέσα μαζικής ενημέρωσης που τον κάλυπταν εκτενώς επί ημέρες - κόστισαν τη ζωή σε «μόλις» 1.836 ανθρώπους.

Η ισχύς του Κατρίνα ήταν τέτοια ώστε πλέον συγκαταλέγεται στους πέντε πιο φονικούς τυφώνες που έχουν πλήξει τις ΗΠΑ, ενώ είναι ο έκτος ισχυρότερος τυφώνας του Ατλαντικού στην Ιστορία. Παρ’ όλα αυτά, οι νεκροί εξαιτίας του ούτε κατά διάνοιαν δεν ήταν τόσο πολλοί, όσο αυτοί του καύσωνα του 2003.

Όπως εξήγησε ο δρ Κέλλερ, τα ιστορικά στοιχεία αποδεικνύουν πως οι καύσωνες είναι πολύ πιο θανατηφόροι απ’ οποιοδήποτε άλλο ακραίο καιρικό φαινόμενο, αλλά το «πέρασμά» τους δεν είναι τόσο εντυπωσιακό όσο αυτό ενός τυφώνα ή ενός ανεμοστρόβιλου – και έτσι, συχνά περνούν «στα ψιλά» των ΜΜΕ.

Κίνδυνος για ηλικιωμένες, μοναχικές γυναίκες

Παρ’ όλα αυτά, ο καύσωνας όχι μόνο μπορεί να σκοτώσει, αλλά κάποιοι άνθρωποι είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι σε αυτόν.

Η ανάλυση του καύσωνα του 2003 αποκαλύπτει ότι η ηλικία, η κοινωνική κατάσταση και το φύλο αποτελούν παράγοντες που μπορούν να κάνουν τη διαφορά ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατο.

Όπως εξήγησε ο δρ Κέλλερ, οι ηλικιωμένες γυναίκες που ζούσαν μόνες σε ανεπαρκώς αεριζόμενα φτωχικά διαμερίσματα του Παρισιού, ήταν αυτές που υπέκυψαν περισσότερο στη ζέστη.

«Οι άνθρωποι που ζούσαν σε αυτά τα διαμερίσματα πέθαιναν σαν τις μύγες», δήλωσε χαρακτηριστικά σε ένα δελτίο Τύπου που εξέδωσε το πανεπιστήμιο. «Αυτή ήταν μία κοινωνική, ιατρική και επιδημιολογική καταστροφή. Υπήρχαν κοινωνικοί παράγοντες που καθιστούσαν μερικούς ανθρώπους πολύ πιο ευάλωτους».

Οι ηλικιωμένοι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν κάποιο επικίνδυνο νόσημα της ζέστης – όπως η θερμοπληξία – επειδή συχνά δεν αντιλαμβάνονται ότι έχουν αφυδατωθεί. Επιπλέον, πολλά από τα φάρμακα που παίρνουν για κάθε είδους χρόνια νοσήματα, εντείνουν τις επιδράσεις της ακραίας ζέστης.

Η μοναχική ζωή ήταν ένας άλλος παράγοντας που απεδείχθη ότι συνέβαλλε στους θανάτους του καύσωνα. «Ο κυριότερος παράγοντας κινδύνου για τον θάνατο ενός ατόμου, ήταν η μοναχική διαβίωση», τόνισε ο δρ Κέλλερ.

Και κατέληξε: «Η ευαισθησία στα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι πολύ πιο πολύπλοκη απ’ όσο γνωρίζουμε... Πρέπει να αποδεχτούμε ότι η ζέστη σκοτώνει πολύ περισσότερους ανθρώπους απ’ ό,τι το κρύο και ότι αυτοί που κινδυνεύουν περισσότερο να πεθάνουν (από τη ζέστη) είναι όσοι βρίσκονται στο περιθώριο της κοινωνίας».
tanea